Trong những năm qua, tỷ lệ hút thuốc đang giảm ở Việt Nam, nhưng vẫn ở mức cao. Thực tế là Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận [1] trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá. Tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới đã giảm từ 45.3% về 42.3%. Bên cạnh đó, các thống kê ghi nhận Việt Nam đã ngăn chặn được 280.000 ca tử vong sớm do các bệnh liên quan đến thuốc lá. Theo ước tính của WHO, Việt Nam đã tiết kiệm được khoảng 1.277 nghìn tỷ đồng (tương đương 54.4 triệu đô la Mỹ) hàng năm trong giai đoạn 2015 – 2020 nhờ sự giảm thiểu trong số ca bệnh liên quan đến thuốc lá.
Tuy nhiên, tiến sĩ Lương Ngọc Khuê – Cục trưởng Cục Quản lý Dịch vụ Y tế, Bộ Y Tế - đã nhấn mạnh sự thật là Việt Nam vẫn nằm trong danh sách 15 quốc gia có tỷ lệ nam giới hút thuốc lá cao nhất. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trọng việc giảm thiểu sử dụng thuốc lá, Việt Nam vẫn chưa đạt được mục tiêu đề ra trong chiến lược phòng chống tác hại của thuốc lá.
Bà Nguyễn Thị An – Giám đốc Tổ chức HealthBridge Canada tại Việt Nam – đã chỉ ra những tác động tiêu cực của thuốc lá với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là đối với trẻ em. Bà cũng chỉ ra những gánh nặng tài chính có liên quan đến việc hút thuốc ở Việt Nam. Tính riêng năm 2020, người dân Việt Nam đã chi tới 49 nghìn tỷ đồng chỉ để mua thuốc lá. Hơn thế nữa, chi phí điều trị các bệnh liên quan tới thuốc lá và các thiệt hại kinh tế do tử vong sớm, cũng như sự suy giảm khả năng làm việc ở 5 trong tổng số 25 nhóm bệnh do thuốc lá gây ra lên tới 24 nghìn tỷ đồng.
Những con số trên đã cho thấy những thách thức lớn mà Việt Nam phải đương đầu trong cuộc chiến phòng chống thuốc lá và những hệ luỵ liên quan. Tỷ lệ hút thuốc cao ở nam giới không chỉ gây ra những tổn hại cho sức khoẻ cá nhân, mà còn tạo áp lực lên hệ thống y tế cũng như nền kinh tế. Những nỗ lực thực hiện các biện pháp kiểm soát thuốc lá, nâng cao nhận thức cộng động về tác hại của việc hút thuốc và áp dụng các biện pháp cai thuốc lá hiệu quả là vô cùng quan trọng để giải quyết thực trạng này cũng như góp phần bảo vệ sức khoẻ của người dân.
Làm thế nào để cai thuốc lá một cách triệt để?
Có rất nhiều lý do chính đáng như mong muốn cải thiện sức khỏe tổng thể, hay tiết kiệm để bạn bỏ hút thuốc lá. Hút thuốc là một thói quen gây nghiện và việc từ bỏ thói quen này có thể rất khó khăn. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều biện pháp và kỹ thuật hiệu quả giúp bạn cai thuốc lá thành công, cũng như duy trì cuộc sống lành mạnh không thuốc lá.
Nếu bạn đang hút thuốc thường xuyên, việc cai thuốc có thể là một nhiệm vụ khó khăn. Nhưng cũng đừng quá lo lắng bởi có nhiều nguồn lực luôn sẵn sàng hỗ trợ và hướng dẫn bạn trong suốt quá trình này. Những biện pháp này có thể giúp bạn đi đúng hướng và tăng khả năng thành công trong việc từ bỏ triệt để thuốc lá.
1. Hãy để bản thân được nghỉ ngơi!
Nếu bạn cũng giống như nhiều người khác coi việc hút thuốc là để giải tỏa căng thẳng và lo âu, thì tốt nhất là bạn nên tìm cách khác để nghỉ ngơi. Bạn có thể thử hít thở sau, đọc những câu trích dẫn truyền cảm hứng, luyện tập chánh niệm [2] hoặc thử các bài tập thiền.
2. Viết ra những lý do để bỏ thuốc
Hãy tìm hiểu về những tác động tiêu cực của việc hút thuốc như những vấn đề sức khỏe hoặc tốn kém, chi phí cao. Sau đó, bạn có thể lên một danh sách về những lợi ích của việc cai thuốc lá và sử dụng nó như một lời nhắc nhở trong suốt quá trình bỏ thuốc. Bản danh sách này cần phải có tính bao quát, cũng như bao gồm những lợi ích cụ thể như cảm thấy tốt hơn, có làn da đẹp hơn và có thêm tiền để đi nghỉ.
3. Thay đổi thói quen hàng ngày
Hút thuốc dễ dàng trở thành thói quen của mỗi người, do đó, bạn nên cố gắng thay đổi thói quen hoặc thêm những thói quen mới [3] vào lối sống của mình. Điều này có thể là lựa chọn thay đổi từ việc hút thuốc sau mỗi bữa tối sang ăn trái cây, hay đi bộ trong giờ nghỉ thay vì đứng hút thuốc cùng đồng nghiệp. Bạn cũng cần tránh uống bia rượu bởi đây có thể là chất xúc tác làm bạn hút thuốc nhiều hơn.
4. Nhờ tới sự hỗ trợ từ người thân
Sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè có thể tạo ra sự khác biệt to lớn - vì vậy hãy chắc chắn rằng bạn chia sẻ từng bước đi trong hành trình của mình với họ. Việc nói với họ rằng bạn đang từ bỏ sẽ khiến bạn cảm thấy có trách nhiệm hơn, đồng thời cũng là một cách để họ có thể giúp bạn tránh xa những cám dỗ.
5. Sử dụng các lựa chọn thay thế thuốc lá
Có rất nhiều sản phẩm thay thế thuốc lá [4] như miếng dán hoặc keo cao su nicotin, thuốc lá không chứa nicotin để giúp bạn vượt qua những cơn thèm thuốc trong giai đoạn đầu. Đây có thể là một cách tuyệt vời để cắt giảm thói quen hút thuốc dần dần, tuy nhiên, bạn cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Điều quan trọng mà bạn cần lưu ý đó là hút thuốc là một cách giải tỏa căng thẳng, vì vậy, hãy mang theo các sản phẩm thay thế mỗi khi cảm thấy mệt mỏi [5].
6. Tự thưởng cho bản thân
Hãy giữ tinh thần vui vẻ bằng việc thiết lập các cột mốc và tự thưởng cho bản thân mỗi khi bạn đạt được những mục tiêu nhất định trong hành trình cai thuốc của mình. Bên cạnh những món quà đắt tiền, những điều nhỏ như được ngâm mình trong bồn tắm hoặc ăn món ăn yêu thích cũng là những phần thưởng cho chính bạn. Đồng thời, đừng nên tự trừng phạt bản thân nếu đôi khi bạn cảm thấy thèm hút thuốc, hãy rộng lòng tha thứ cho chính mình và phân tích nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, rồi tiếp tục hành trình của mình.
Và cuối cùng, nếu bạn đã và đang hút thuốc trong một khoảng thời gian dài, bạn cũng nên cân nhắc tham gia vào các gói bảo hiểm sức khỏe để nhận được sự bảo vệ tối ưu trong mọi trường hợp.
Nguồn tham khảo
[1] https://moh.gov.vn/hoat-dong-cua-dia-phuong/-/asset_publisher/gHbla8vOQDuS/content/canh-bao-nhieu-he-luy-khi-gioi-tre-de-dang-tiep-can-voi-thuoc-la
[2] https://suckhoehangngay.vn/nghien-cuu-phat-hien-thien-dinh-co-the-tai-cau-truc-nao-bo-trong-8-tuan-20180925165805391.htm
[3] https://tytphuongtansonnhi.medinet.gov.vn/giao-duc-suc-khoe/13-meo-cai-thuoc-la-tot-nhat-tu-truoc-den-nay-cmobile8179-74421.aspx
[4] https://thainguyen.gov.vn/tin-tuc-hoat-ong/-/asset_publisher/L0n17VJXU23O/content/nen-cai-thuoc-la-bang-keo-cao-su-nicotine-?inheritRedirect=true
[5] https://vnexpress.net/lam-the-nao-ngan-con-them-thuoc-la-4632339.html
