Mục tiêu Tài chính (Phần 2): Cách đặt ra mục tiêu tài chính ngắn hạn và dài hạn

Đặt mục tiêu tài chính là biến những khát vọng của chúng ta thành các mục tiêu cụ thể, có thể đo lường. Chúng có thể là mục tiêu dài hạn như tiết kiệm để mua nhà, hoặc ngắn hạn như dành tiền cho một chuyến du lịch.

Dù là tham vọng nào, các mục tiêu cũng giúp chúng ta đưa ra những quyết định tốt nhất cho tương lai. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách tạo ra các mục tiêu tài chính phù hợp với bản thân. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về mục tiêu tài chính và tầm quan trọng của chúng, hãy quay lại Phần 1 của loạt bài này.

Xác định mục tiêu của bạn

Không có một phương pháp chung nào để tạo ra các mục tiêu tài chính. Mục tiêu cần phải cá nhân hóa và phù hợp với các giá trị, nghĩa vụ và tham vọng của bạn. Dưới đây là những yếu tố cần xem xét khi xác định mục tiêu của bạn:

1. Xác định tình hình tài chính hiện tại của bạn

Hiểu rõ cách mình đang chi tiêu là bước đầu tiên để đưa ra các quyết định tốt hơn cho tương lai. Hãy liệt kê các nguồn thu nhập của bạn, bao gồm lương và các nguồn khác như cho thuê phòng trên Airbnb chẳng hạn.

Tiếp theo, tổng hợp các chi phí cần thiết như tiền thuê nhà và tiện ích, cũng như các chi phí không cần thiết như dịch vụ đăng ký hoặc ăn uống ngoài. Khi bạn trừ đi các chi phí hàng tháng cần thiết từ thu nhập, bạn sẽ biết mình còn bao nhiêu tiền mỗi tháng để dành cho các khoản không cần thiết hoặc để tiết kiệm. Hãy xem lại các chi phí không cần thiết. Bạn có thể sẽ ngạc nhiên khi thấy số tiền bị lãng phí vào những thứ không thực sự cần thiết.

2. Xem xét các vấn đề tài chính khẩn cấp

Xem xét các nghĩa vụ tài chính cần giải quyết ngay lập tức như các khoản nợ cần thanh toán, gia hạn thế chấp sắp tới, và việc tiết kiệm cho quỹ khẩn cấp để đảm bảo an ninh tài chính trong trường hợp có bất ngờ xảy ra như mất việc. Những mục tiêu này nên được ưu tiên hàng đầu.

3. Suy ngẫm về những điều quan trọng với bạn

Hãy dành thời gian để tự suy ngẫm và hiểu rõ các giá trị cốt lõi của bạn. Chúng sẽ giúp bạn hiểu rõ lý do đằng sau các mục tiêu của mình. Ví dụ, bạn có thể muốn rút ngắn tuần làm việc để có nhiều thời gian hơn cho gia đình. Và ngoài các nghĩa vụ, hãy xem xét những ước mơ của bạn. Bạn có luôn mong muốn chuyển ra nước ngoài, làm việc tự do hay nghỉ phép một thời gian không?

Phương pháp SMART để thiết lập mục tiêu

SMART là một công cụ hữu ích giúp bạn tinh chỉnh mục tiêu, để chúng trở nên rõ ràng và thực tế. Đây là viết tắt của các từ: Cụ thể (Specific), Đo lường được (Measurable), Khả thi (Achievable), Liên quan (Relevant) và Thời hạn (Time-Bound).

Cách làm cho mục tiêu của bạn trở nên SMART

Hãy lấy một ví dụ về mục tiêu, sau đó chúng ta cùng nhau làm cho nó trở nên 'SMART' nhé. Ví dụ: Mục tiêu: "Tôi muốn tiết kiệm một khoản tiền để mua nhà riêng tại Thành phố Hồ Chí Minh"

CỤ THỂ

Các chi tiết cụ thể rất quan trọng vì chúng có thể ảnh hưởng đến quy mô của mục tiêu, chẳng hạn như số tiền và thời gian bạn cần để đạt được nó. Ví dụ: "Tôi muốn có một căn nhà hai tầng tại Thành phố Hồ Chí Minh."

MÔ TẢ ĐƯỢC

Các mục tiêu mô tả được cho phép bạn theo dõi tiến trình và điều chỉnh cách tiếp cận của mình. Ví dụ: "một khoản tiền đặt cọc 1 tỷ đồng, có nghĩa là tôi cần tiết kiệm 200 triệu đồng mỗi năm, tương đương 17 triệu đồng mỗi tháng hoặc 4 triệu đồng mỗi tuần."

KHẢ THI

Mục tiêu và kỳ vọng của bạn cần phải thực tế, nếu không bạn sẽ nhanh chóng mất động lực. Điều này có nghĩa là cân nhắc bạn sẵn sàng làm gì để đạt được mục tiêu. Ví dụ: "Để tiết kiệm số tiền này, tôi sẽ giảm chi phí mua sắm xuống không quá 750.000 đồng mỗi tuần và giới hạn chi tiêu cho việc ăn ngoài là 2,5 triệu đồng mỗi tháng."

RÕ RÀNG

Điều này liên quan đến lý do ‘vì sao’. Biết được mục đích căn bản của mục tiêu sẽ cho bạn ngữ cảnh và động lực để làm việc hướng tới nó. Lấy ví dụ lúc nãy: “Tôi muốn tiết kiệm tiền để mua nhà riêng vì tôi dự định lập gia đình.”

THỜI HẠN

Mục tiêu cần có thời hạn, có thể là vài tháng, vài năm, hoặc đôi khi là vài chục năm. Hãy chắc chắn rằng bạn đang làm việc hướng tới cả các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn.

Dựa vào các ví dụ trên, mục tiêu SMART cuối cùng của chúng ta sẽ như sau: “Tôi muốn tiết kiệm 1 tỷ đồng trong 5 năm, để mua một ngôi nhà hai tầng tại [chèn địa điểm cụ thể trong thị trường] vì tôi dự định lập gia đình. Để đạt được điều này, tôi cần tiết kiệm 200 triệu đồng mỗi năm, tương đương 16,7 triệu đồng mỗi tháng hoặc 4,2 triệu đồng mỗi tuần. Để tiết kiệm số tiền này, tôi sẽ giảm chi phí mua sắm xuống không quá 1,2 triệu đồng mỗi tuần và giới hạn chi tiêu cho việc ăn ngoài là 3 triệu đồng mỗi tháng.”

Làm sao để tiết kiệm cho các mục tiêu tài chính?

1. Sử dụng quy tắc 50-30-20

Việc biết số tiền bạn có thể tiết kiệm mỗi tháng đôi khi có thể là một thách thức và bạn có thể cần điều chỉnh theo thời gian. Trong trường hợp này thì quy tắc 50-30-20 có thể trở nên hữu ích Quy tắc này đề nghị rằng 50% số tiền của bạn nên dành cho các nhu cầu thiết yếu, như trả tiền thuê nhà hoặc tiền vay mua nhà; 30% dành cho các nhu cầu mong muốn, như ăn uống và du lịch; và 20% vào tiết kiệm.

2. Ưu tiên và tập trung

Ưu tiên các mục tiêu của bạn và tập trung vào hai hoặc ba mục tiêu cùng lúc, kết hợp giữa mục tiêu dài hạn và ngắn hạn. Điều này sẽ giúp bạn duy trì động lực và đảm bảo rằng tài chính của bạn không bị quá căng thẳng.

3. Đặt mục tiêu cụ thể

Chia nhỏ mục tiêu thành các mốc cụ thể, như các cột mốc hàng tháng hoặc hàng năm. Điều này giúp bạn dễ dàng theo dõi tiến độ và tự chịu trách nhiệm, đồng thời giữ được tầm nhìn dài hạn.

4. Theo dõi chi tiêu

Một bảng tính ngân sách là cách tuyệt vời để theo dõi chi tiêu của bạn. Nó cung cấp cái nhìn tổng quan về việc tiền của bạn đi đâu, bạn đã dự toán chính xác như thế nào và có thể tiết kiệm ở đâu. Chúng tôi thậm chí đã tạo ra một mẫu ngân sách thông minh mà bạn có thể tải xuống và điền vào mỗi tháng!

5. Xem xét nơi để tiết kiệm

Có nhiều giải pháp tiết kiệm mà bạn có thể cân nhắc, nhưng điều quan trọng là chọn giải pháp phù hợp với thời gian của mục tiêu tài chính, mức độ chấp nhận rủi ro và khả năng cần tiền mặt trong khi tiết kiệm. Mỗi giải pháp có các đặc điểm và cân nhắc khác nhau:

Tài khoản tiết kiệm cung cấp tính thanh khoản, vì vậy nếu bạn có chi phí bất ngờ hoặc có thay đổi trong tình hình tài chính, bạn có thể dễ dàng tiếp cận tiền của mình, nhưng chúng có thể cung cấp lãi suất thấp hơn so với các giải pháp khác.
Chứng chỉ tiền gửi (Certificate of Deposit - CD) là một loại tài khoản tiết kiệm được ngân hàng và các hiệp hội tín dụng cung cấp với lãi suất cố định trên một khoản tiền gốc. Chúng thường cung cấp lãi suất cao hơn, nhưng có thể áp đặt phạt tiền nếu bạn cần rút tiền trước khi hết hạn thời gian thỏa thuận.
Tài khoản đầu tư giữ cổ phiếu, trái phiếu, quỹ và các chứng khoán khác cũng như tiền mặt, vì vậy có tiềm năng cung cấp lợi nhuận cao hơn. Chúng cũng mang rủi ro về việc giá trị tài sản của bạn giảm do biến động thị trường.

Nếu không có sự minh bạch về tài chính và mục tiêu rõ ràng, khoản tiết kiệm có thể dễ dàng bị chi tiêu vào những thứ không cần thiết. Đặt các mục tiêu tài chính ngắn hạn và dài hạn giúp bạn có sự rõ ràng và định hướng, đảm bảo các lựa chọn hàng ngày đóng góp vào những điều quan trọng nhất đối với bạn.