Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc dạy con độc lập là cần thiết để con xây dựng tính tự lập, cho phép trẻ kiểm soát cuộc sống của chính mình.

Tuy nhiên, độc lập có ý nghĩa như thế nào với một em bé? Bác sĩ Phan Ngọc Hải – một chuyên gia Nhi Khoa ở Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Đà Nẵng – cho biết khi tròn một tuổi, trẻ có thể bắt đầu tự làm một số việc như đi lại và ăn uống để bắt đầu tự lập.

Trẻ có thể thể hiện tính độc lập của mình khi con được 18 tháng tuổi. Mặc dù con vẫn cần nhiều sự giúp đỡ và quan tâm, phần lớn trẻ sẽ học được những kỹ năng cơ bản để tự chăm sóc bản thân khi lên 4 tuổi.

5 cách dạy con tự lập

Việc dạy con tự lập nên bắt đầu từ khi con còn nhỏ. Sau đây là một số biện pháp hữu hiệu cho cha mẹ áp dụng.

1.Dạy con tự mặc quần áo hàng ngày

Phương pháp Montessori cho trẻ mầm non hay cách dạy con tự lập của người Nhật hướng tới việc dạy trẻ tự mặc quần áo để nuôi dưỡng tinh thần độc lập.

Các cách thực hiện bao gồm:

• Sắp xếp quần áo của trẻ theo hoàn cảnh và màu sắc. Trong gia đoạn đầu, cha có thể giúp con lựa chọn trang phục phù hợp trong ngày. Sau đó, cha mẹ có thể từ từ tập cho con quen với việc tự lựa chọn.
• Để quần áo ngang tầm với chiều cao của con và tạo một không gian lưu trữ riêng. Điều này giúp con có cảm giác thân thuộc.
• Cùng con luyện tập việc chuẩn bị hàng ngày mặc dù bạn có thể có ít thời gian vào buổi sáng. Hãy cố gắng dành thời gian để con tập mặc quần áo trong khi bạn làm mẫu cho trẻ.

2. Cho trẻ tự xúc ăn

Các nghiên cứu đã chứng minh rằng những trẻ tự ăn sẽ “tự chủ hơn đáng kể” so với những trẻ được đút ăn bằng thìa.

Sau đây là những lời khuyên mang tính khoa học để tập cho con ăn dặm bé tự chỉ huy thành công:

• Bắt đầu khi con được 6 tháng tuổi
• Cho con ngồi trong ghế ăn và chia nhỏ thức ăn mềm để tránh nguy cơ bị nghẹn trước mặt con.
• Để con lựa chọn, cầm nắm và ăn loại thức ăn với lượng mà con muốn. Nếu trẻ không ăn nhiều trong giai đoạn đầu thì bạn cũng đừng lo lắng! Quá trình này sẽ cần một khoảng thời gian nhất định.
• Luôn ở bên con trong bữa ăn và phản ứng tích cực với mọi nỗ lực của trẻ.

3. Dạy con tự đi vệ sinh

Việc dạy con cách sử dụng nhà vệ sinh và rửa tay sau khi đi vệ sinh sẽ giúp con học được nhiều điều về sự sạch sẽ. Các nghiên cứu cho thấy 50% cha mẹ chỉ bắt đầu dạy con tập đi vệ sinh khi trẻ được 36 tháng tuổi và chuẩn bị đi học, chứ không phải vì cha mẹ cảm thấy con đã sẵn sàng.

Các chuyên gia cho biết thông qua quan sát, có 75% trẻ sẽ phải sử dụng nhà vệ sinh trong khoảng 1 giờ sau bữa ăn, do dó, cách hiệu quả nhất để bắt đầu dạy con là lên lịch cho trẻ ngồi vào nhà vệ sinh sau bữa ăn từ 15 đến 30 phút, nhằm giúp con quen với việc sử dụng nhà vệ sinh.

4.Để con tập kết bạn

Hoạt động chơi đùa với bạn bè là một điều quan trọng cho trẻ trong việc học các qui tắc xã hội như sự sẻ chia, đồng thời giúp trẻ phát triển khả năng phục hồi, tự tin và giải quyết vấn đề. Chơi đùa cũng dạy trẻ học cách giao tiếp và phát triển kỹ năng xã hội.

Để thực hiện điều này, các chuyên gia khuyến khích bạn nên kết bạn với các bậc cha mẹ khác có con cùng độ tuổi với con bạn, thiết lập các ngày vui chơi cung như gặp gỡ thường xuyên. Khi đó, không chỉ con có thêm bạn mới, mà chính bạn cũng có thể thiết lập những mối quan hệ mới!

5.Yêu cầu con giúp đỡ công việc nhà

Trẻ em giúp đỡ cha mẹ làm việc nhà sẽ có khả năng giải quyết vấn đề tốt hơn. Bởi kỹ năng giải quyết vấn đề là một trong những yếu tố tiên quyết để trở nên tự lập, nên đây là điều con cần học được. Để thực hiện, bạn có thể bắt đầu bằng việc lựa chọn những công việc phù hợp với lứa tuổi để con tham gia:

• Từ 3 đến 5 tuổi: tưới cây, cho thú cưng ăn và thu thập quần áo đem giặt
• Từ 5 đến 7 tuổi: rửa bát, dọn giường, dọn phòng và chuẩn bị bàn ăn
• Từ 7 tuổi trở lên: giúp đỡ việc nấu ăn, cho chó đi dạo, v…v…

Cha mẹ cần kiên trì trong dạy con tự lập

Việc dạy con tự lập không phải là điều đơn giản mà bạn có thể thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn. Bạn cần kiên trì và thực hiện từng bước một trong việc dạy trẻ. Tuy nhiên, Generali tin rằng bạn sẽ thành công nếu dành ra 10-15 phút mỗi ngày để dạy con tự lập và duy trì thói quen này mỗi ngày cho đến khi con học được những kỹ năng cần thiết.